Veelgestelde vragen

Wij begrijpen dat onderwerpen als deze vragen oproepen. Hieronder hebben wij antwoord gegeven op de meest voorkomende vragen. 

Nederland kent verschillende soorten vluchtelingen.

  • Asielzoekers
  • Oekraïense vluchtelingen 
  • Minderjarige vluchtelingen
  • Statushouders 

Op deze pagina informeren we u over de opvang van Oekraïense vluchtelingen.

Waarom vangen we in Twente vluchtelingen uit Oekraïne op?

Sinds 1 april 2022 zijn gemeenten wettelijk verplicht om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Opvang betekent een plek om te wonen, medische zorg, onderwijs voor minderjarigen en mogelijkheid om te werken. Regio Twente moet 3.600 plekken voor Oekraïners bieden. Daarvan zijn er nu ongeveer 2.900 gerealiseerd. De gemeenten stemmen dat onderling met elkaar af. 

Waar komen de Oekraïense vluchtelingen vandaan?

De Veiligheidsregio coördineert de plaatsing van vluchtelingen in overleg met de gemeenten. De gemeente laten weten hoeveel en welke locaties er beschikbaar zijn; de Veiligheidsregio kijkt welke behoefte er is en matcht dat met de aangeboden plekken. Wij weten van tevoren niet uit welke stad of uit welk dorp in Oekraïne de mensen komen of hoe de gezinssamenstelling is.

Hoe worden de vluchtelingen begeleid per locatie?

Mensen zijn vrij om te gaan en staan waar ze willen. Ze worden begeleid door een buddy, een vrijwilliger die ondersteunt bij het wonen, werken en leven in Nederland. Salut Welzijn coördineert dat. Op de opvanglocatie Pieter Langendijkstraat 1 in Goor worden 75 Oekraïense vluchtelingen opgevangen. Omdat dit een grotere locatie is zijn hier ook woonbegeleiders werkzaam. Per opvanglocatie zijn huisregels opgeteld waar iedereen zich aan moet houden.

Mogen Oekraïnse vluchtelingen in Nederland werken?

Vluchtelingen die vallen onder de Richtlijn tijdelijke bescherming Oekraïne, mogen betaald werk doen in Nederland zonder werkvergunning (officieel: tewerkstellingsvergunning of twv).

Mogen de kinderen van Oekraïense vluchtelingen naar school? 

Ja, voor minderjarige kinderen is er een leerplicht. Onderwijs wordt zo snel mogelijk ingezet. Kinderen in de basisschoolleeftijd worden aangemeld bij de Horizon in Hengelo. Deze school heeft de expertise om aan kinderen uit andere landen onderwijs te geven. Als kinderen de Nederlandse taal voldoende beheersen gaan ze naar het regulier basisonderwijs. 
Voor de basisscholen die onder het schoolbestuur van Keender vallen, geldt dat deze basisscholen eerst zelf kijken of ze onderwijs aan deze kinderen kunnen geven. 

Mogen de kinderen van Oekraïense vluchtelingen naar de kinderopvang? 

Ja dat mag. Voor kinderen van ouders die allebei werken kan kinderopvangtoeslag worden aangevraagd bij de afdeling Toeslagen van de belastingdienst. Kijk op de website hoe dat werkt. 

Kinderopvang voor vluchtelingen uit Oekraïne | Opvang vluchtelingen uit Oekraïne | Rijksoverheid.nl

Waar verblijven de Oekraïense vluchtelingen?

Op dit moment zijn er meerdere locaties in Hof van Twente waar Oekraïense vluchtelingen verblijven. Dit zijn opvanglocaties die door de gemeente zijn gerealiseerd. De grootste locatie is in de voormalige Puntdakschool in Goor. Hier verblijven 75 Oekraïners. Daarnaast beheert de gemeente nog een aantal opvanglocaties in panden die via particulieren worden aangeboden, zoals een leegstaand kerkgebouw of recreatieverblijf. Tot slot is er in onze gemeente ook nog steeds sprake van opvang in gastgezinnen.

Hoe lang duurt de opvang nog? 

Hoe lang de opvang nodig is, is nog niet duidelijk. Dat ligt eraan hoe lang de oorlog duurt en of/wanneer mensen weer terug willen of kunnen. Oekraïners hebben nu nog een “status aparte” tot 4 maart 2024.

Hoe zien de opvanglocaties eruit?

Dit verschilt per locatie. Daar waar meerdere mensen zijn gehuisvest in één gebouw, is dit het beste te vergelijken met een hostel/jeugdherberg. De kamers zijn ingericht als woon-/slaapkamers, soms met stapelbedden. De keukens en badkamers zien er per locatie anders uit. Meestal moeten die voorzieningen gedeeld worden. Er is ook een gemeenschappelijke woonkamer. De mensen zijn zoveel mogelijk zelfredzaam. Dat betekent dat ze zelf koken, de was doen, schoonmaken etc.

Wat moet ik als omwonende weten?

Bent u omwonende van een opvanglocatie? Dan ontvangt u van ons een brief waarin u wordt geïnformeerd over een mogelijke opvanglocatie in de buurt. Voorafgaand aan de plaatsing van Oekraïense vluchtelingen organiseren wij ook een informatiebijeenkomst voor omwonenden. Informatie over opvanglocaties verschijnt ook op onze nieuwspagina en socialmediakanalen.

Hoe kan ik helpen als vrijwilliger?

Salut Welzijn zorgt dat Oekraïense vluchtelingen gekoppeld worden aan een buddy. Dit is een vrijwilliger die Oekraïners helpt met wonen, werken en aansluiting zoeken bij de gemeenschap. 
Heeft u vragen hierover of wilt u buddy worden? Neem dan contact op met Salut, Michel van den Berg, michel@salut-welzijn.nl.

Mogen Oekraïense vluchtelingen werken in Nederland? 

Oekraïense vluchtelingen mogen per 1 april 2022 werken in Nederland, met terugwerkende kracht vanaf 4 maart 2022, zonder tewerkstellingsvergunning.

Enkele voorwaarden:

  • Arbeid mag alleen in loondienst en niet als zelfstandige.
  • Werkgever heeft een BSN van de werknemer nodig.
  • Werkgever moet uiterlijk 2 werkdagen voor de start van de werkzaamheden melden bij het UWV dat een Oekraïense vluchteling aan het werk gaat.
  • Bij niet melden kan een boete volgen.
  • Werkgever moet informatie doorgeven aan het UWV zoals werkuren en werkplek.
  • De Oekraïense vluchteling moet bij afdeling Werk en Inkomen van de gemeente vooraf melden dat hij/zij aan het werk gaat. Hiervoor geldt geen overgangsperiode. Het leefgeld wordt dan beëindigd.
  • Salaris wordt per bank betaald door de werkgever.

Werkgever moet kunnen bepalen of de persoon mag werken. Daarvoor moet de Oekraïense vluchteling documenten bezitten waaruit een verblijf op grond van de richtlijn tijdelijke bescherming in Nederland blijkt.

Mogen Oekraïense mensen zich aanmelden bij een uitzendbureau? 

In Nederland mogen Oekraïense vluchtelingen via een uitzendbureau werken. Via deze link vindt u een uitleg over hoe het systeem met uitzendbureaus werkt in NederlandU vindt hier de Oekraïense versie van de uitleg.

Hebben werkende Oekraïense vluchtelingen een zorgverzekering nodig?

Oekraïense vluchtelingen hebben sinds 1 augustus 2022 geen zorgverzekering meer nodig omdat zij onder de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) vallen. Meer informatie over de RMO is te vinden op: Informatie voor gemeenten over Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) | Publicatie | Rijksoverheid.nl

Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen naartoe voor acute zorg?

Bij levensbedreigende situaties belt u 112. Anders belt u de centrale huisartsenpost. Het telefoonnummer daarvan is 088 - 555 11 88.

Geen spoed?

Het meest praktisch is in dat geval met je gast(en) naar je eigen huisarts te gaan. Voor de kosten daarvan is een regeling; deze worden niet bij het gastgezin of de vluchteling gelegd; ook de kosten van eventuele medicijnen niet. Alle Twentse huisartsen zijn hiervan op de hoogte.

Hoe zit het met de zorgverzekering?

Sinds 1 augustus 2022 is de Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) van kracht. Oekraïense vluchtelingen hebben daardoor sinds 1 augustus 2022 geen zorgverzekering meer nodig. Meer informatie over de RMO is te vinden op: Informatie voor gemeenten over Regeling Medische zorg Ontheemden uit Oekraïne (RMO) | Publicatie | Rijksoverheid.nl.

Ontheemden uit Oekraïne die werken in Nederland hoeven ook sinds 1 augustus 2022 geen zorgverzekering meer af te sluiten. 

Is er psychologische/psychosociale hulp voor de vluchtelingen?

Professionele hulp kan worden ingeschakeld via Salut Welzijn (voor de gemeentelijke opvanglocaties) of NuTwente (voor de particuliere gastgezinnen). 

Kwetsbaarheid van vluchtelingen

Vluchtelingen vertrouwen erop dat zij in ons land veilig zijn en worden geholpen. Veel mensen bieden oprechte hulp, maar helaas is niet iedereen te goeder trouw. Vluchtelingen zijn kwetsbaar voor mensenhandel en uitbuiting. Ook daarom is het van belang dat zij zich registreren bij de gemeente waar ze worden opgevangen. Zo blijven ze in beeld en kunnen ze in aanmerking komen voor de ondersteuning die voor vluchtelingen beschikbaar is. Verder is er op initiatief van CoMensha een leaflet beschikbaar om vluchtelingen te waarschuwen tegen uitbuiting en mensenhandel. De leaflet is opgesteld in de talen Oekraïens, Engels en Nederlands en wordt onder vluchtelingen en hun helpers verspreid. Extra aandacht is hierbij nodig voor alleenreizende kinderen. Zij worden soms direct ondergebracht bij gastgezinnen of opgenomen door mensen die niet het ouderlijk gezag hebben. Deze kinderen verdienen, vanwege mogelijk trauma, speciale aandacht. Door registratie bij de gemeente kan de juiste zorg voor het kind en de beste ondersteuning voor het gastgezin worden geboden.

Leaflet CoMensha (NL, EN & UK)

Kunnen Oekraïners een Nederlands rekeningnummer openen?

Zodra men is ingeschreven in de Basisregistratie Personen en over een BSN-nummer beschikt, kan men een bankrekeningnummer aanvragen bij de Nederlandse banken.

Krijgen Oekraïense vluchtelingen een inkomen?

Kijk voor meer informatie over leefgeld  en opvang voor vluchtelingen uit Oekraïne op deze pagina.

Kinderen uit Oekraïne hebben recht op gratis onderwijs. De gemeente heeft hierover overleg gehad met de schoolbesturen van het primair en voortgezet onderwijs. 

Primair onderwijs

De schoolbesturen van het Openbaar primair onderwijs Hof van Twente en Brigantijn hebben uitgesproken dat de kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar aangemeld moeten worden bij het nieuwkomersonderwijs. Dit betreft De Horizon in Hengelo. De Horizon is specifiek een school voor nieuwkomers en hier is deskundigheid aanwezig om de kinderen een veilige plek te bieden. Ouders kunnen zich rechtstreeks aanmelden bij De Horizon info@dehorizon-hengelo.nl

Voor meer info kan ook gebeld worden met de school, telefoonnummer 074 820 03 47. Ouders waarvan de kinderen naar De Horizon gaan, komen in aanmerking voor leerlingenvervoer. Aanvragen kunnen worden ingediend via leerlingenvervoer@hofvantwente.nl.

Het schoolbestuur van Keender wil graag met ouders in overleg wat de beste plek is voor het kind. Keender heeft scholen in Hengevelde (Petrus) en Goor (Albatros en Heeckeren). Dit kan betekenen dat kinderen een verwijzing krijgen naar De Horizon in Hengelo of dat aan kinderen onderwijs wordt gegeven op de desbetreffende school in onze eigen gemeente. Indien onderwijs wordt aangeboden op een van de scholen in onze gemeente komt u niet in aanmerking voor leerlingenvervoer. 

De volgende uitgangspunten worden hierbij gehanteerd: 

  • Regulier onderwijs mag niet leiden onder de opvang van Oekraïense kinderen.
  • Er is psychosociale ondersteuning beschikbaar voor Oekraïense kinderen, vergelijkbaar met of in afstemming met de expertise beschikbaar op De Horizon.

Voortgezet onderwijs

De Internationale schakelklas (ISK) in Enschede is de aangewezen organisatie voor onderwijs aan nieuwkomers vanaf 12 jaar. Er zijn geen wachtlijsten.
Met de schoolbesturen van het voortgezet onderwijs in onze gemeente is het volgende afgesproken. Twickel College Delden kan eventueel op de locatie onderwijs geven aan Oekraïense kinderen. Aanmelden kan rechtstreeks bij deze school. Voor De Waerdenborch te Goor geldt dat zij leerlingen verwijst naar de ISK.

Voor het voortgezet onderwijs is leerlingenvervoer niet mogelijk. Wel kan, onder voorwaarden, een vergoeding in de reiskosten worden verleend. U kunt hierover contact opnemen met de afdeling Werk en inkomen.

Ook hier gelden de volgende uitgangspunten: 

  • Regulier onderwijs mag niet leiden onder de opvang van Oekraïense kinderen.
  • Er is psychosociale ondersteuning beschikbaar voor Oekraïense kinderen, vergelijkbaar met of in afstemming met de expertise beschikbaar op de ISK Enschede.

Voor nadere informatie kunt u zich wenden tot Eric Asteleijner van de gemeente Hof van Twente via 0547 85 85 85. 

Reiskostenvergoeding

Ouders waarvan de kinderen naar ISK gaan, komen in aanmerking voor een reiskostenvergoeding. De reiskosten worden vergoed conform de beleidsregels reiskostenvergoeding minima 2019. Aanvragen kunnen worden ingediend per mail bij leerlingenvervoer@hofvantwente.nl.

Peuteropvang

Kinderen uit Oekraïne die jonger dan 4 jaar zijn, kunnen gebruikmaken van de gemeentelijke regeling voor peuteropvang. Dit betekent dat kinderen maximaal 6 uren per week opvang bij een opvanginstelling in Hof van Twente kunnen krijgen. Deze regeling geldt indien de ouders of moeder (indien partner in Oekraïne is) niet werken.

De aanvraag om in aanmerking te komen voor een vergoeding, kan worden ingediend via de website van de gemeente.

Voor en vroegschoolse educatie

Hof van Twente voert in opdracht van het Rijk voor- en vroegschoolse educatie (VVE) uit. De gemeente ontvangt hiervoor een bijdrage van het Rijk. Deze bijdrage is beschikbaar voor peuters uit Oekraïne van 2 tot en met 4 jaar die in aanmerking komen voor VVE. De jeugdarts van de GGD of een orthopedagoog van het Expertisecentrum jonge kind beoordelen of een peuter in aanmerking komt voor VVE en geven een indicatie af. Indien een peuter voor VVE in aanmerking komt, wordt de peuter maximaal 16 uur per week voorschoolse educatie aangeboden bij een kinderopvangorganisatie. 

Voor informatie over de VVE kunnen de ouders contact opnemen met het kinderdagverblijf, waar hun zoon/dochter ingeschreven staat. Zie voor uitgebreide info over VVE https://www.hofvantwente.nl/zorg-werk-en-inkomen/zorg-en-ondersteuning/jeugd/onderwijs/voor-en-vroegschoolse-educatie 

Kinderopvangtoeslag

Ouders van Oekraïense kinderen kunnen een landelijke tegemoetkoming voor kinderopvangtoeslag aanvragen. Zij moeten dan wel voldoen aan de eisen, onder andere dat beide partners werken en dat voldaan wordt aan de inkomenstoets.

Ook voor ouders met een partner in de Oekraïne, kan door de ouder ook een aanvraag voor kinderopvangtoeslag ingediend worden. Dit geldt voor ouders die werken of een opleiding doen én voldoen aan de overige eisen (de inkomenstoets).

De kinderopvangtoeslag kan aangevraagd worden via de website van de Belastingdienst. Dit moet u doen binnen 3 maanden na de maand waarin uw kind voor het eerst naar de opvang gaat. Wacht daarom niet te lang met aanvragen, anders loopt u kinderopvangtoeslag mis. Voor meer informatie verwijzen we naar de website van de belastingdienst.

Overige toeslagen

Bent u een ontheemde uit Oekraïne? U hebt in Nederland recht op toeslagen. Het gaat om huurtoeslag, kindgebonden budget, kinderopvangtoeslag en soms ook zorgtoeslag.

Of u toeslag krijgt en hoeveel, hangt af van uw situatie. Huurtoeslag kunt u bijvoorbeeld krijgen als u in Nederland in een huurhuis woont. Hebt u kinderen? Dan kunt u misschien kindgebonden budget of kinderopvangtoeslag krijgen.

Zorgtoeslag kunt u krijgen als u een Nederlandse zorgverzekering afsluit. Maar dat hoeft u niet te doen. Vluchtelingen uit Oekraïne krijgen de medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket vergoed. Kiest u er toch voor om een Nederlandse zorgverzekering af te sluiten, bijvoorbeeld voor een aanvullende verzekering? In dat geval kunt u zorgtoeslag krijgen. Lees meer over de vergoeding van medische zorg op www.rijksoverheid.nl.

Voor meer informatie verwijzen we u naar de website van de belastingdienst.

Staat uw vraag er niet tussen? Mogelijk krijgt u antwoord op uw vraag op de pagina van de Veiligheidsregio Twente. Mocht u ook daar geen antwoord vinden, neem dan contact met ons op via telefoonnummer 0547 85 85 85.