Leerplicht

Alle kinderen tussen 5 en 16 jaar die in Nederland wonen zijn leerplichtig. In Nederland willen we graag dat alle kinderen hun talenten kunnen ontwikkelen en hun mogelijkheden kunnen benutten. Onderwijs is daarbij heel belangrijk. Zo belangrijk dat kinderen in Nederland wettelijk verplicht zijn om onderwijs te volgen. Volgens de Leerplichtwet zijn kinderen tussen 5 en 16 jaar verplicht om naar school te gaan.

Als uw kind 4 jaar is mag het al naar school. De meeste kinderen gaan op die leeftijd naar school, maar het is dan nog niet verplicht. Wordt uw kind 5 jaar? Dan gaat de leerplicht in. Dat is op de eerste schooldag in de maand na de verjaardag van uw kind. Voorbeeld: uw kind wordt 5 jaar op 10 maart. Het moet dan naar school op de eerste schooldag in april.

Leerplichtige kinderen moeten 5 dagen in de week naar een door de Onderwijs-wet erkende school. Het schooljaar loopt van 1 augustus tot en met 31 juli.
De leerplicht stopt aan het einde van het schooljaar waarin uw kind 16 jaar wordt. Voorbeeld: uw kind is jarig op 10 maart. Het is dan leerplichtig tot 1 augustus van dat schooljaar.

Na de leerplicht geldt voor de meeste jongeren de kwalificatieplicht.

De regels voor het verlenen van verlof zijn bekend bij de directeur van de school van uw kind. Bij gewichtige omstandigheden of wegens een speciaal beroep van één van de ouders kan er in bijzondere gevallen verlof worden verleend.

Na het einde van de leerplicht, krijgen de meeste jongeren te maken met de kwalificatieplicht. De kwalificatieplicht geldt voor jongeren die:

  • nog geen 18 jaar zijn, en
  • nog geen startkwalificatie hebben. Een startkwalificatie is een havo- of vwo-diploma of een mbo-diploma op minimaal niveau 2.

De kwalificatieplicht geldt niet voor jongeren die:

  • certificaten of een diploma hebben gehaald in het praktijkonderwijs, of
  • in het voortgezet speciaal onderwijs (vso) een uitstroomprofiel dagbesteding of arbeid volgen.

De kwalificatieplicht duurt tot de dag dat de startkwalificatie is gehaald of tot de 18e verjaardag.

De kwalificatieplicht houdt in dat jongeren tussen de 16 en 18 jaar verplicht zijn onderwijs te volgen als zij nog geen diploma havo, vwo of mbo niveau 2 hebben. De kwalificatieplicht hoeft niet meteen te betekenen dat je vijf dagen per week in de schoolbanken moet zitten. Ook met combinaties van leren en werken kun je aan de kwalificatieplicht voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de beroepsbegeleidende leerweg in het mbo.

Voortijdige schoolverlaters zijn jongeren vanaf 18 jaar die niet meer bij een school staan ingeschreven en geen diploma hebben op minimaal vwo-, havo- of mbo2-niveau.

Een diploma is belangrijk. Het vergroot je kansen op de arbeidsmarkt. Te veel jongeren verlaten school op een te jonge leeftijd. Om wat voor reden dan ook. Dat is heel erg jammer, want met een diploma op zak vind je gemakkelijker een leuke baan. Dus is het belangrijk om wat langer op school te blijven, leuke stages te vinden en na te denken over je toekomst.

Gemeente Hof van Twente heeft begeleiding van voortijdige schoolverlaters tussen 16 en 23 jaar, uitbesteed aan Gemeente Hengelo. De Doorstroommanagers staan klaar voor jongeren uit de gemeenten Hengelo, Borne en Hof van Twente. Ze helpen bij het zoeken naar de juiste opleiding, maar ook bij het vinden van een passende baan. Het Doorstroompunt maakt daarbij gebruik van verschillende vormen van onderzoek, trainingen en stages.
De school van de voortijdig schoolverlater moet een jongere aanmelden bij het Doorstroompunt. Eén van de klantmanagers zal daarna contact leggen met de schoolverlater om de mogelijkheden voor de toekomst te gaan bespreken. Dit is een vrijwillig traject.

Zit uw kind op VSO, PRO, Entree, BBL vmbo?

Leerlingen VSO, PRO, Entree en BBL vmbo worden actief gevolgd.

Het Doorstroompunt volgt leerlingen VSO, PRO, Entree en BBL vmbo actief vanaf hun 16e tot hun 23e jaar. Doel is om te voorkomen dat ze zonder diploma of certificaat thuis komen te zitten. Komt iemand toch thuis te zitten? Dan maakt de Doorstroom-klantmanager samen met de jongere een plan om weer naar een opleiding, werk (eventueel met loonkosten subsidie) of dagbesteding te gaan.

Inschrijving en vrijstelling inschrijving

Als ouder of verzorger moet u uw leerplichtige kind zelf inschrijven bij een school of instelling. Doet u dat niet, dan bent u strafbaar. De leerplichtambtenaar kan proces-verbaal tegen u opmaken. We hebben het dan over Absoluut Verzuim.

Kan uw kind geen onderwijs volgen vanwege lichamelijke of psychische problemen? Heeft u overwegende bedenkingen tegen de richting van het onderwijs? Dan kunt u een beroep doen op vrijstelling van de leerplicht. Als  ouder(s) moet u hierover een mededeling doen aan het College van Burgemeester en wethouders van onze gemeente.

Een beroep op vrijstelling van de leerplicht doet u bij de leerplichtambtenaar. Een verzoek voor het komende schooljaar moet u voor 1 juli indienen.

Staat uw kind in Hof van Twente ingeschreven en het naar een basisschool of middelbare school in het buitenland? Dan moet u een beroep doen op vrijstelling van inschrijving op een school in Nederland. U moet:

  • uw beroep op vrijstelling voor 1 juli indienen bij de leerplichtambtenaar,
  • aan het begin van het schooljaar een verklaring van de buitenlandse school inleveren bij de leerplichtambtenaar. In die verklaring moet staan dat uw kind op de buitenlandse school als leerling staat ingeschreven.
  • aan het eind van het schooljaar het formulier 'Regelmatig bezoek buitenland' inleveren bij de leerplichtambtenaar.

Als uw kind langer dan 8 maanden in het buitenland naar school gaat, dan gaat de gemeente ervan uit dat uw kind daar ook woont. Uw kind valt dan niet meer onder de Nederlandse leerplicht. U moet uw kind zelf bij de gemeente uitschrijven. Doet u dat niet, dan kan de gemeente, na het doen van onderzoek, zelf besluiten om uw kind uit te schrijven. Dat heeft gevolgen voor allerlei voorzieningen, zoals de kindertoeslag en/of de zorgverzekering.

Schoolverzuim

Schoolverzuim is onder te verdelen in geoorloofd verzuim en ongeoorloofd verzuim. Als een leerling zonder toestemming wegblijft van school, is er sprake van ongeoorloofd verzuim. Bijvoorbeeld als een leerling vaak te laat komt, spijbelt of tijdens schooltijd zonder toestemming op vakantie gaat.

De leerplichtambtenaar

De school moet Ongeoorloofd verzuim  melden aan de leerplichtambtenaar. De leerplichtambtenaar gaat vervolgens op zoek naar de oorzaken van het ongeoorloofde verzuim. Hij nodigt u en uw kind (vanaf 12 jaar) meestal uit voor een gesprek. U bent verplicht om naar dat gesprek toe te gaan en mee te werken aan het onderzoek. Na het gesprek kan de leerplichtambtenaar eventueel verdere actie ondernemen.

De leerplichtambtenaar zoekt mee naar een oplossing bij problemen met school-bezoek. Hij geeft informatie, advies en bemiddelt. Ook geeft hij voorlichting aan jongeren over waarom het belangrijk is om naar school te gaan en wat de gevolgen zijn als zij de Leerplichtwet overtreden. Als de ouders of de leerling zich niet (blijvend) aan de Leerplichtwet houden, dan kan de Leerplichtambtenaar maatregelen nemen.
 

  • Vrijwillig kader
    In een aantal gevallen is er hulpverlening nodig. De Leerplichtambtenaar werkt volgens de Methodische Aanpak Schoolverzuim, waarbij in eerste instantie altijd geprobeerd wordt om een kind dat verzuimt, te ondersteunen met een hulpverleningstraject. Hiertoe werkt de Leerplichtambtenaar nauw samen met zijn directe collega's van Team Jeugd van onze gemeente. Gekeken wordt welke ondersteuning een kind nodig heeft om zich beter in zijn of haar vel te voelen, waardoor het verzuim gaat stoppen. De Regisseurs en Consulenten van Team Jeugd hebben de expertise in huis om een goede ondersteuning vanuit de Jeugdwet te adviseren en in te zetten. We hebben het dan over een vrijwillig kader.
     
  • Verplicht kader
    Als hulpverlening niet (meer) lukt, dan heeft de Leerplichtambtenaar nog andere mogelijkheden om een leerplichtzaak af te gaan doen via een Haltverwijzing of door een Procesverbaal op te maken. In dat geval volgt er een verplichte zitting in de Rechtbank bij de Kinderrechter. Deze bepaalt dan wat er nodig is om het ongeoorloofde schoolverzuim te doen stoppen. Mogelijkheden zijn bijvoorbeeld een tijd lang Jeugdreclassering en/of een taakstraf. Dit wordt dan verplicht opgelegd.

Als er vragen zijn met betrekking tot de Leerplicht kunt u terecht bij onze leerplichtambtenaar. Hij is werkzaam in het Team Jeugd van onze Gemeente.

Buiten de schoolvakanties mogen leerlingen niet van school wegblijven. Toch kunnen er belangrijke redenen zijn waarom u extra verlof wilt aanvragen.


1. Voor Gewichtige omstandigheden zoals:

  • Een familiegebeurtenis, bijvoorbeeld een huwelijk of een begrafenis
  • Het kunnen voldoen aan een godsdienstige verplichting
  • Sociale of medische omstandigheden binnen het gezin

2. Het niet op vakantie kunnen gaan in de reguliere schoolvakantie, wegens het beroep van één van de ouders. Hiervoor wordt eenmalig maximaal 10 dagen per schooljaar verlof gegeven. Hierbij denken we bv aan zelfstandige horecaondernemers, die hun inkomsten grotendeels in de schoolvakanties moeten verdienen.

Let wel: Is er bijvoorbeeld voor 1 dag dit verlof gegeven, dan kan er in dat schooljaar geen verlof meer worden gegeven (het is dus geen ‘strippenkaart’).

De school kan u meer informatie geven over wanneer verlof verleend kan worden.

Verlof aanvragen

Voor het aanvragen van verlof maakt u gebruik van een aanvraagformulier. Dat formulier is bij de school verkrijgbaar. U moet uw aanvraag minstens 6 weken van tevoren indienen bij de directeur van de school.

Beoordeling verlofaanvragen

De schooldirecteur beslist over aanvragen van verlof wegens het beroep van één van de ouders en wegens gewichtige omstandigheden van minder dan 10 dagen. Duurt dit verlof langer? Dan beslist de leerplichtambtenaar. Soms moet u bewijsstukken overleggen. U krijgt schriftelijk bericht of het verlof is toegekend of niet. U kunt hier tegen bezwaar maken bij de schooldirecteur.

Luxe verzuim

Ongeoorloofd verzuim rond de vakanties wordt ook wel 'luxe verzuim' genoemd. Leerplichtambtenaren houden streng toezicht op luxe verzuim. Als u uw kind(eren) (rondom de vakantieperioden) zonder toestemming van school houdt, dan bent u strafbaar. De directies van scholen moeten dit verzuim altijd direct melden bij de Leerplichtambtenaar. Er volgt daarna een gesprek in het gemeentehuis. Als het feit bewezen wordt, volgt in de meeste gevallen een proces-verbaal waarna door de Officier van Justitie een boete zal worden opgelegd. 

Ouders van leerlingen tot en met 17 jaar in het voortgezet onderwijs of het (middelbaar) beroepsonderwijs kunnen, afhankelijk van hun inkomen, in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in de studiekosten. Voor informatie kunt u bellen met DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs): 050 - 599 77 55.

Als er vragen zijn met betrekking tot de Leerplicht kunt u terecht bij onze Leerplichtambtenaar. Hij is werkzaam in het Team Jeugd van onze Gemeente.
Wilt u hem spreken of wilt u een afspraak maken? Dan kunt u bellen met 0547- 858585.

Zie ook:

Leerplichtwet